Παραγωγές – Ομάδα – Δημοσιεύματα: Κριτική-Τρούμποτσκιν-theatis.gr – Επικοινωνία

Κριτική: Γιάννης Μήτρου, ”theatis.gr" Μάρτιος 2002

«ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΡΟΥΜΠΟΤΣΚΙΝ;» ΔΑΝΙΗΛ ΧΑΡΜΣ Ή ΤΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Αν ισχυριστώ ότι στην Αλαμπουρνία 1+1=3,και ότι κατέχω την τέχνη του να πετάω χωρίς φτερά, αφού ταΐσω πρώτα την πράσινη αγελάδα του μεταλλικού μου κήπου, το αποτέλεσμα της λογικής μου συνάφειας θα θεωρηθεί αμφίβολο. Τουλάχιστον από τους κατ΄ όνομα ενήλικες. Από την άλλη πάλι, για τη δική μου αντίληψη, η σκέψη μου είναι σωστή. Κι όταν η ά-λογη σκέψη μου αντιστέκεται στον ακρωτηριασμό της φαντασίας μου από την κατεστημένη λογική, τότε τη μεθοδεύω άμεσα. Όμως όλες αυτές οι αποσπασματικές μου σκέψεις τι σχέση μπορούν να έχουν με μια παιδική παράσταση; Καμία, εκτός από την «παράξενη» λογική στο έργο του Χαρμς, σκηνοθετημένο έντεχνα από την Ισαβέλλα Μαρτζοπούλου. Η ψευδοαντίληψη του υγιούς διαχωρισμού του θεάτρου για παιδιά και ενήλικες, τουλάχιστον στην ελληνική πραγματικότητα, δεν εξυπηρετεί κανέναν άλλο σκοπό εκτός από την κερδοσκοπία των ενηλίκων . Γιατί όταν μιλούμε για παιδικό θέατρο στη μέση αντίληψη υπεισέρχεται η λαϊκίστικη παραγωγή ενός έργου σε δυο μορφές. Η μορφή με τα εντυπωσιακά σκηνικά ή η μορφή με θέματα μοδάτα και υπεραπλουστευμένα για εύκολη πέψη. Άλλωστε ένα παιδί μόνο περιορισμένη αντιληπτική ικανότητα μπορεί να έχει! Προφανώς κρίνουμε εξ ΄ ιδίων τα αλλότρια. Σε μια εποχή όπου η αναφορά στην αισθητική των πρωινάδικων, του Big Brother, και γενικά του θεάματος, καταργεί την πολλαπλότητα των αισθήσεων και της φαντασίας μας. Κι αυτός ο ευνουχισμός προχωρεί ολοένα σε μικρότερες ηλικίες. Υποβαθμίζοντας σταδιακά τη δυναμικότητα της εφηβείας ,προσπαθεί να ορθολογικοποιήσει και τη δημιουργικότητα της παιδικής ηλικίας. Όλα καταλήγουν σ΄ ένα μόνιτορ. Ακόμη και το θέαμα κάποιων ζωντανών πλασμάτων (ηθοποιοί) λειτουργεί με την ίδια λογική, των virtual ηρώων. Μόνο που η σχέση με τους τελευταίους οι πρώτοι δεν είναι και τόσο εντυπωσιακοί. Όμως το σπέρμα της ανησυχίας που γεννά την αμφισβήτηση, η ενέργεια της φαντασίας που ανατρέπει, υπάρχει ακόμη ζωντανή στα παιδιά. Το θυμικό τους λειτουργεί σε διάφορα επίπεδα, Γι΄ αυτό να τολμάς να ανεβάσεις μια παράσταση που πραγματεύεται την αλήθεια μέσα από το παράλογο, που μπορεί να κινηθεί σε καλλιτεχνικό επίπεδο αποτελεί ελπίδα. Ελπίδα πως υπάρχουν ακόμη κάποιοι που κινούνται ευθαρσώς με όπλο την τέχνη τους στον άλλο δρόμο. Της σκληρότητας. Παράγοντας έργο, αισθητική , κουλτούρα. Άρα παράγοντας ήθος.	Συγκεκριμένα η σκηνοθεσία της Ισαβέλλας Μαρτζοπούλου, κινούμενη σε δυο επίπεδα, δημιούργησε ένα δίχτυ πολυσημιακό, αποκαλύπτοντας πρόσωπα και καταστάσεις που είναι απαγορευμένες σαν ταμπού. Από το πορτρέτο του Στάλιν μέχρι την παρουσίαση των παράλογων εφευρημάτων στα πλαίσια ενός κράτους που μεταλλάσσεται στις ιστορικές του συγκυρίες, ο καθηγητής Τρούμποτσκιν μέσω της εξαφάνισης του θέτει ερωτήματα. Ερωτήματα που αγγίζουν τα παιδιά που έτσι κι αλλιώς ανακαλύπτουν την αλήθεια αφοπλιστικά. Το έργο στηρίζεται στην καλοδουλεμένη ομάδα του «θεατρικού εργοταξίου» , δημιουργώντας καρικατούρες χαρακτήρων με εργαλεία το σώμα και τη φωνή. Έτσι σπάνε το μοντέλο της ταύτισης με τον ήρωα που κατά κύριο λόγο συμβαίνει σε θεατρικές παραστάσεις. Τα σκηνικά αλληλεπιδρούν εξαίρετα με τη λογική του έργου δημιουργώντας μια μινιμαλιστική αισθητική και η μουσική δημιουργεί την κατάλληλη ατμόσφαιρα δένοντας απόλυτα το θέμα. Το όλον εγχείρημα έχει τη «μυρωδιά» των αξιών της Ρωσικής Πρωτοπορίας θέτοντας ταυτόχρονα ένα πύρινο ερώτημα: Τι είναι σήμερα πρωτοπορία και από πού προκύπτει; Η απάντηση έχει να κάνει με την ανάγκη που προκύπτει ξανά για ποιότητα και ουσία. Τέτοιες παρουσίες επικυρώνουν αυτή την ανάγκη προάγοντας την σε άμεση ιστορική αναγκαιότητα. Κι όπως έλεγε κι ο ίδιος ο Χαρμς: «΄Όταν πέφτει κανείς στη λάσπη ένα μόνο πράγμα του μένει να κάνει: να πέσει απλώς χωρίς να κοιτά τριγύρω. Το σημαντικό είναι να το κάνει κανείς με στυλ και ενέργεια».
Δραματολογική συμβολή-Μετάφραση: Μαρία Τσαντσάνογλου Δραματουργική επεξεργασία-Σκηνοθετική διδασκαλία: Ισαβέλλα Μαρτζοπούλου Σκηνική και ενδυματολογική άποψη-Φωτισμός: Χενγκ Βαν Λούνεν Ζωγραφική: Αγγελική Κουρμουλάκη Μουσική: Αλέξανδρος Ιωάννου-μαρίμπα, Ιάσωνας Ιωάννου-τσέλο Τους ρόλους ερμηνεύουν οι: Κατσάνου Βιβή, Μπαρές Στέργιος, Νικηφόρου Εύα, Οφλίδου Θεοφανώ, Παπαδοπούλου Δομνίκη, Τσαϊρίδου Σοφία, Τσιακμάκης Ιωάννης.